Qyteti i Beratit është një nga qytetet më të vjetra dhe më të rëndësishme të Shqipërisë (ndryshe i njohur edhe si qyteti i 1001 apo një mbi një dritareve). Në vitin 1961 Berati u shpall zyrtarisht qytet muze dhe sot, ai është një qytet i rëndësishëm turistik dhe një vend i mbrojtur nga UNESCO për trashëgiminë e tij kulturore dhe historike.
Berati, i shpallur UNESCO Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s në vitin 2008, përmban një stil unik arkitekture me ndikime nga disa qytetërime që kanë arritur të bashkëjetojnë për shekuj përgjatë historisë.Ashtu si shumë qytete në Shqipëri, Berati përbëhet nga një qytet i vjetër i fortifikuar i mbushur me kisha dhe xhami të pikturuara me një pasuri madhështore muralesh dhe afreskesh të dukshme. murale dhe afreskeBerati është një nga qendrat kryesore kulturore të vendit.
Berati trashëgon 210 objekte muzeale. Midis këtyre vlerave, nga më të spikaturat janë:
Kështjella e Beratit
Kështjella ose Kalaja e Beratit, siç quhet nga beratasit është një nga monumentet më të mëdha historike të Ballkanit, një fortesë e madhe që sundon mbi lumin Osum. Kalaja është ngritur sipas një plani ne forme trekëndëshi. Kjo kala po të shihet nga poshtë, duket si pjesë e kodrës.Maja e kodrës është e rrethuar me një mur të jashtëm periferik me 24 kulla. Në brëndësi të kësaj kështjelle ndodhen rreth 14 kisha.
Katedrales “Fjetja e Shën Mërisë” dhe Muzeu Kombëtar Ikonografik Onufri
Katedralja “Fjetja e Shën Mërisë”, e vetmja kishë që ka rezistuar brenda kompleksit të dikurshëm mitropolit, aty ku ndodhet edhe Muzeu Kombëtar Ikonografik Onufri. Ndërtuar në vitin 1797, kjo katedrale qendron në pikën më të lartë të Kalasë së Beratit. Ikonostasi i katedrales “Fjetja e Shën Mërisë” është krijuar në vitin 1807. Ai konsiderohet si një pjesë më e mirë e gdhendjes së drurit shqiptare. Dekorimet e ikonostasit përmbajnë disa tipare dhe parime të stilit barok, një prirje dominuese dhe dalluese e kishave të ndërtuara në Ballkan gjatë shekujve 18 dhe 19. Të gjitha këto motive ndërthuren me elementë të tjerë të traditës bizantine.
Muzeu “Onufri” ndodhet ne lagjen Kala dhe përmban disa nga shëmbujt më të bukur të artit fetar në Shqipëri. Muzeu u hap në vitin 1986, emrin e ka marrë prej piktorit të madh të shek. XVI te shkollës shqiptare Onufrit. Muzeu mban 200 objekte vepra arti, ikona dhe sende liturgjike të datuara nga shekulli i 14-të deri në shekullin e 20-të, të mbledhura së bashku nga disa kisha dhe manastire të rajonit. Do të shihni ikona të pikturuara nga piktorë të njohur shqiptarë si Onufri, djali i Onufrit, Nikolla, Onufër Qiprioti, David Selenica, Kostandin Shpataraku, fisi Çetiri me Gjergjin, Johani, Nikolla, Naumi dhe djali i tij Gjergji, si dhe piktorë anonimë.
Gorica Bridge
The Gorica Bridge is one of Berat’s cultural and architectural monuments and at the same time one of its symbols. The Goricë Bridge over the Osum River connects the city with the Goricë neighborhood. Around 1780, with the care of Ahmet Kurt Pasha, from the wooden bridge to the upper part, it was built entirely of stone. It has a length of 129.3 meters and a width of 5.3 meters, it is up to 10 meters high. It consists of 7 arches and connects the Gorica neighborhood with other parts of Berat and the Këlcyra road.
